Meteor yağmuru saati yaklaştıkça heyecanlı bekleyiş devam ediyor. Perseid meteor yağmuru için astrofizikçilerin 12 Ağustos için belirlediği saate çok az kaldı. Belirli aralıklarla gerçekleşen meteor yağmuru, doğru yerde, doğru koşullarda izlendiği takdirde net bir gözlem olanağı sunabiliyor. Meteor yağmuru saat bilgileri de burada kritik bir rol oynuyor. Perseid meteor yağmuru, saatte 60 ila 100 adet arası göktaşının yer değiştirmesi ile seyir zevki yüksek anlara tanık edecek. Peki, meteor yağmuru ne zaman, saat kaçta başlayacak ve nasıl izlenebilecek? İşte, merak edilen o detaylar

PERSEİD METEOR YAĞMURU NEDİR?

Perseid ismi Yunan Mitolojisinde, Perseus'un oğulları anlamındaki Perseidai kelimesinden gelmektedir. Perseid Meteor Yağmurları, Swift-Tuttle kuyruklu yıldızı ile bağlantılı bir meteor yağmuru türüdür. Gökyüzünde görünür saçılma noktası Perseus takımyıldızı'na denk geldiği için bu ismi almıştır.

PERSEİD METEOR YAĞMURU NE ZAMAN?

Quadrantid (Dörtlük), Lyrid (Çalgı), Eta Aquarid (Eta Kova), Delta Aquarid (Delta Kova), Perseid (Kahraman-Perce), Orionid (Avcı), Leonid (Aslan) ve Geminid (İkizler) olarak adlandırılan meteor yağmurlarının en görkemlisi perseid meteor yağmuru için geri sayım başladı. Gök taşlarının son derece yüksek hızlarla dünya atmosferine girip, sürtünme sonucu yanması ile oluşan meteor yağmurlarının en dikkat çekicisi perseid meteor yağmuru en yoğun görüldüğü günler bu yıl 12-13 Ağustos gecesi 21.00'den gün doğumuna kadar net olarak izlenebilecek.

TUG'un 2022 Gök Olayları Yıllığı'nı hazırlayan Prof. Dr. Faruk Soydugan ve Başuzman Dr. Tuncay Özışık, bu yılki sayıya özel, meteorları ilk kez tarihçelendirdi. Yıllıkta Perseid gök taşı yağmuru şöyle anlatıldı: "Perseid yağmuru kuzey kürede gözlenen en yoğun ve etkileyici doğal ışık gösterilerinden biridir. Meteor yağmuru, çekirdeği 26 kilometre çapa sahip 109P/Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı'ndan ayrılan çok sayıda irili ufaklı kayaç ve toz parçasının Yer'in çekim etkisiyle atmosfere girmesi sonucu meydana geliyor. Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı, güneş çevresindeki turunu 133 yılda tamamlıyor. 14 Temmuz'da başlayan ve 1 Eylül'e kadar gözlenebilecek meteorların gökyüzündeki çıkış noktası Perse (Kahraman) Takımyıldızı bölgesine düşüyor. Çıkış noktası koordinatları sağ açıklık eşittir 48 derece ve dik açıklık eşittir artı 58 derece."

PERSEİD METEOR YAĞMURU NEREDEN İZLENİR?

Meteor yağmurunun en yoğun olacağı ve saatte 60-100 arası ışık izinin gözlenebileceği tarihin 12-13 Ağustos gecesi olacağı kaydedilen yıllıkta, şöyle denildi:

"Bu tarihte Ay'ın Türkiye saati ile yaklaşık 03.00'te doğması ve sadece yüzde 10'luk bölümünün aydınlık görünecek olması, etkileyici bir yağmur izleme olasılığını artırıyor. Perseidler, parlaklıkları eksi 3 kadire ulaşan ve ateş topları olarak da adlandırılan daha büyük ışık izleri de oluşturabiliyor. Bu yağmurda meteorların Yer atmosferine giriş hızları saniyede yaklaşık 59 kilometre civarında olacak. Perseidleri gözlemek için Türkiye saati ile 00.00 ile 04.00'te, yapay ışıklardan uzak bir bölgede, gözlerimizi gök kubbeye çevirerek sahneye odaklanmak yeterli olacaktır." Her sene Ağustos ayının ikinci haftasında gerçekleşen meteor yağmurları için geri sayım başladı.

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu, hafta sonu yaşanacak yoğun meteor (gök taşı) yağmurunun ışık kirliliğinden uzak bölgelerde izlenebileceğini ve bu sene gökyüzünde Ay’ın olmamasından kaynaklı gökyüzünün çok daha karanlık olacağını belirtti.

Astronomi meraklılarının Türkiye semalarını aydınlatacak olan yoğun meteor yağmurunu Ağustos’un 12’sini 13’üne bağlayan tüm gece boyunca net olarak görebileceklerini anlatan Kılıçoğlu, yağmurun en yoğun olduğu saatlerin ise cumartesiyi pazara bağlayan gece 23.00 ile 01.00 arasında olduğunu ifade etti. Kılıçoğlu ayrıca, meteorların boyutlarının çok ufak olmasından dolayı Dünya için herhangi bir tehlike oluşturmayacağını da vurguladı.

Meteorların Dünya’ya değil Dünya’nın meteorlara çarptığını ve bu sene gerçekleşecek olan meteor yağmurları sırasında Ay’ın sabaha karşı doğmasından kaynaklı gökyüzünün çok karanlık olacağını ve meteorların çok daha net bir şekilde gözlemlenebileceğini belirten Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu, “Meteor yağmurları, yerin atmosferine giren irili ufaklı kaya parçalarıdır. Bu parçalar bir kum tanesinden bir cevize kadar farklı şekillerde değişiklik gösteren boyutlardadır. Bu parçaların kaynağı ise eskiden Güneş Sistemi’ni ziyaret etmiş ve Güneş’in etrafında dolanan kuyruklu yıldızlardır. Bu kuyruklu yıldızlardan bazıları Güneş’e yaklaştıkları zaman yerin yörüngesinden geçerek arkasında artıklar bırakabiliyorlar. Dolayısıyla yer Güneş etrafında dolanırken belirli tarihlerde bu artıkların etrafından geçiyor. Aslında meteorlar yere düşmüyor, Dünya meteorların olduğu bölgeden geçiyor. Meteorlar bize değil biz meteorlara çarpıyoruz. Bu sene gerçekleşecek olan meteor yağmurunu diğer yağmurlardan ayıran bir durum var. Bu gece Cumartesi’yi Pazar’a bağlayan saatlerde meydana gelecek olan meteor yağmurunda gökyüzünde Ay gözükmeyecek. Bundan dolayı gökyüzü çok karanlık olacak. Bu oldukça güzel bir durum. Daha fazla sayıda meteor görmemizi sağlayacak" ifadelerini kullandı.

“METEOR YAĞMURLARI, TELESKOPLA DEĞİL ÇIPLAK GÖZLE GÖZLEMLENEBİLECEK BİR GÖK OLAYI”

Gökyüzündeki görsel şölenin takip edilebilmesi için yalnızca şehir ışıklarından uzak bir nokta tercih edilmesinin yeterli olacağını belirten Kılıçoğlu şu sözleri kaydetti:

“Gözlem için neredeyse tek bir kriter var. Gökyüzünün ışık kirliliğinden uzak olması. Şehir ışıklarından mümkün olduğunca uzak olan bir bölgeye gitmek ve gece boyunca gökyüzünü izlemek meteor yağmurlarını takip etmeniz için yeterli. Meteor yağmurları, teleskopla değil çıplak gözle gözlemlenebilecek bir gök olayı. Meteor yağmurları için özellikle bir açı belirtmek gerekirse Kuzey Doğu tarafında çok daha net bir şekilde gözlemlenebilir. En ideal gözlem yere uzanarak bütün gökyüzünü geniş bir açıyla görecek şekilde yapılan gözlemlerdir.”

Kılıçoğlu tüm uzay severleri Ankara Üniversitesi’nin Gölbaşı İncek’te bulunan Kreiken Rasathanesi’nde gerçekleştirilecek olan Meteor Yağmuru Gözleme Etkinliği’ne davet etti. Ayrıca 12 Ağustos’ta saat 21.00’da başlayacak olan etkinlikte Astronomi meraklıları teleskopla Satürn gezegenini gözleme imkanı da bulabilecek.